Rein Verhoef, ambachtsman en kunstenaar

Rein Verhoef bij zijn werk Glasdragers in 2017 op de Hooglandse Kerkgracht (Beelden in Leiden)


In 2017 won de Amsterdamse kunstenaar Rein Verhoef (1989) tijdens Beelden in Leiden de Frans de Wit-prijs met het werk Glasdragers, toen nog zonder titel. 'Een beloning voor drie maanden letterlijk bloed, zweet en tranen om dat werk in mijn eentje te realiseren. Een fijne kers op de taart.' In dit interview met Jan Dobbe vertelt hij hoe het verder is gegaan.

Was de Frans de Wit-prijs de eerste prijs die je won?
'Ja, ik was kort daarvoor afgestudeerd aan de HKU in Utrecht en was net begonnen aan de Rietveld Academie, Studio for Immediate Spaces. De Frans de Wit-prijs gaf me een flinke boost: je wordt geïnterviewd, je krijgt aandacht en complimenten. Juryvoorzitter Jop Ubbens prees het werk: terwijl het een zwaar, groot werk is, oogde het volgens hem toch bijna onzichtbaar en licht door de dunne staven die ik had gebruikt. Dat deed me wel wat.'

Deed de prijs iets voor je naamsbekendheid?


'Dat weet ik niet zo goed. Ik heb in die periode wel wat meer werken verkocht, nota bene ook een aan Fons Verheijen, de architect van Naturalis. Dat was natuurlijk heel leuk en valt wel terug te voeren op het winnen van de prijs. Maar verder heb ik niet zo veel gemerkt.'
Wat is er met Glasdragers gebeurd na Beelden in Leiden?
Het is toevallig net weer terug in Leiden, op een expositie op Begraafplaats Rhijnhof. Daarvóór heeft het een heel traject afgelegd. Na Beelden in Leiden stond het weer in mijn atelier. Enkele jaren later kon ik het exposeren op de prachtige tentoonstelling Beelden 2022 op Landgoed Anningahof in Zwolle. Het stond daar tussen werk van enkele van mijn helden, André Volten en Armando. Dat was een hele eer! En het heeft daar maar liefst twee jaar gestaan. 
'Dit jaar kreeg ik van Jacqueline Petit de uitnodiging om op begraafplaats Rhijnhof te exposeren. Dus kon het werk daar meteen heen. Daar staat het nog tot begin 2025.'


Rein over Frans de Wit
‘Voordat ik de prijs won, kende ik het werk van Frans de Wit nog niet. Maar de Vijf Beelden op een Kromme bij Naturalis vind ik heel tof, net zoals de Vier Wachters in de Beeldentuin Frans de Wit in Leiden. De grootsheid maar ook de leegte die je ervaart bij het werk in Spaarnwoude (Klimwand en Dubbele Schijf met Trap in Grofpuinheuvel, red.) heeft veel indruk op me gemaakt. Hoe bedenk je zoiets, en hoe krijg je dat in vredesnaam gerealiseerd? En hoe win je het vertrouwen van de opdrachtgever?

‘De ruimtelijkheid, het monumentale van het werk spreekt me aan, dat wat zich afspeelt tussen beeldende kunst en architectuur. Het is eigenlijk landschapsarchitectuur. Het is geen gebouw, maar toch iets waar je je in kunt begeven - ook al zit er geen dak op. Maar ook het strakke en afstandelijke en het oog voor detail spreekt me aan. En de werkersmentaliteit die eruit spreekt.’
Rein Verhoef is een hands on kunstenaar, hier zie je het werk Unconditional Void (2019) in opbouw
‘Nadat ik De Wit’s werk had leren kennen, ben ik wel geïnspireerd geraakt door hem. Ik had natuurlijk al veel gewerkt met staal, dus die affiniteit had ik al. En ik heb veel naar zijn werk gekeken. 

'Andere inspirators zijn Andre Volten, Mark Manders, Jan Goossen, Pierre Huyge, Thomas Schütte, Thomas Houseago en Michaël Borremans. Maar ook de architecten Hans Dom van der Laan, Carlos Scarpa of Tadao Ando vind ik te gek. Dat raakvlak tussen kunst en architectuur, het spelen met de ruimte, dat interesseert me. O en niet te vergeten het werk van Ruud van de Wint, je kunt het bekijken in zijn eigen feeërieke beeldenpark in Den Helder. Helemaal te gek.’

Diverse werken van Rein Verhoef : linksboven 'Rats', een werk dat hij maakte voor de tentoonstelling 'Plenum' (2019) in galerie Billytown te Den Haag. Daarnaast het werk Unconditional Void, afstudeerwerk Rietveld. Linksonder het werk 'Plantenbak beschreven als planter' en rechtsonder Untitled dat hij maakte voor Beelden in Leiden 2018.  (Klik op een foto om deze in zijn geheel te zien.)


In 2018 deed je weer mee aan Beelden in Leiden, omdat je in 2017 had gewonnen. Hoe was dat?
'Dat was leuk, maar ook erg hard werken. Ik had het in die periode heel druk met afstuderen aan de Rietveld Academie, en ik moest een werk voor Beelden in Leiden maken binnen het thema Concepts of Time. Ik deed dat jaar ook mee aan diverse tentoonstellingen in binnen- en buitenland. Ik denk dat dat mijn drukste jaar ooit was als kunstenaar.'

Hoe is het verder met jou als beeldend kunstenaar gegaan?
'Tot en met 2019 heb ik heel veel gedaan en hard gewerkt, maar toen was het even op. Ik sukkelde met mijn gezondheid, waardoor ik fysiek even niet veel kon. Maar ik zag ook dat ik de kost niet kon verdienen met kunst. Toen ik weer was opgeknapt, ben ik als zzp’er gaan werken als timmerman en elektricien. Met het geld dat ik daarmee verdiende, wilde ik mijn werk als kunstenaar financieren. Ik zag af van de mogelijkheid om subsidie aan te vragen bij bijvoorbeeld het Mondriaan Fonds. Misschien niet zo slim, maar het zij zo. Vervolgens raak je gewend aan een vast inkomen en wordt het steeds moeilijker om je weer aan de kunst te wijden.'

Wat waren voor jou hoogtepunten na Beelden in Leiden?
‘Het afstuderen aan de Rietveld Academie met een mooie expositie in 2018 en in datzelfde jaar mijn tweede deelname aan Beelden in Leiden. En dat zorgde er weer voor dat ik een jaar later, in 2019, door kunstenaar Iede Reckman werd gevraagd voor de tentoonstelling Plenum, in mei/juni 2019 in galerie Billytown, Den Haag. Hij had mijn werk gezien en was enthousiast om samen met mij die tentoonstelling op te zetten. Idee was een verlaten kantoortuin te maken waar de mensen uit weg waren en de kunst was overgebleven. Een leuke samenwerking.’





Installatie die Verhoef maakte voor de tentoonstelling Plenum in 2019

Wat doe je op dit moment?
'Ik ben zzp'er en werk in opdracht als elektricien en timmerman. Mijn atelier in Utrecht verhuur ik nu onder aan een andere kunstenaar. Mocht ik dat willen, dan kan ik daar ieder moment ook zelf weer als kunstenaar aan de slag. De ideeën voor beelden zijn er wel, maar het ontbreekt me aan opdrachten waar ik me op kan storten. Op eigen kosten vrij werk maken, vind ik lastig. Het laatste, wat kleinere werk dat ik heb gemaakt, is uit 2021. Dat was voor de tentoonstelling De Zwevende Zes in de Kunstkantine te Amsterdam.'

De kunst dus enigszins op de achtergrond?
‘Ja, hoewel ik deze zomer heb samengewerkt met een bevriend kunstenaar, Niels Albers. We hebben gewerkt aan zijn bijdrage aan Manifesta 15, een tentoonstelling in en om Barcelona. Manifesta is een ‘nomadische kunsttentoonstelling’, die om het jaar in een andere stad in Europa wordt gehouden. Niels’ inzending is het houten werk ‘Wings’ geworden, dat staat in het plaatsje Badalona. We hebben daar in september ’24 enkele weken aan gewerkt, zie ook www.manifesta15.org. De expositie loopt nog tot en met 24 november 2024. Sowieso doe ik dat vaker, bevriende kunstenaars helpen met grotere werken realiseren. Hands on, maar ik denk ook mee over de kunstzinnige aanpak en spar met de kunstenaar daarover.’

De kunstenaars die in 2024 meededen met Beelden in Leiden lieten weten de opdracht van Beelden in Leiden te zien als een gezamenlijk project, zodat ze ook als gezamenlijkheid beoordeeld wilden worden. Gevolg was dat ze geen uitreiking van de Frans de Wit-prijs wilden, omdat die naar één kunstenaar gaat. Hoe kijk jij daar tegenaan?
‘Ik kan er wel inkomen, maar ik zou dan de prijs als groep in ontvangst willen nemen en vervolgens iets moois doen met het geld. Maar Beelden in Leiden moet de prijs wel blijven uitreiken. Want dan werkt het twee kanten op: jong talent wordt aangemoedigd, maar ook de oude kunstenaar naar wie de prijs vernoemd is, krijgt de aandacht die hij verdient. Daar heeft iedereen iets aan, toch?’